Het landboek van Nukerke
Vooral in de 17e en 18e eeuw werden in talrijke gemeenten kaartboeken opgemaakt. Rond 1770 werd in Nukerke ook een landboek in twee delen opgemaakt welke zich thans bevinden in het Rijksarchief.
Deel 1 bestaat uit tien kaarten met de opsomming van de artikels 1 tot en met 867. Deel 2 bevat 13 kaarten met de artikels van 868 tot 1767. Zo krijgt men een totaal beeld van de plattegrond van Nukerke. Voor al wie aan lokale geschiedenis, aan genealogie of familiekunde doet zijn dit uitermate interessante en belangrijke documenten.
Dit "Landboek van Nukerke" werd opgemaakt door Petrus Joannes Bonné, "gesworen landmeter geadmitteert bij d'edele heeren Burgemeester ende schepenen der stede van Aelst. "De opdracht tot het opmaken van dit landboek kwam van Hubert Anthonde Desmet, "greffier der prochie", in overeenkomst met de baljuw, burgemeester en schepenen van Nukerke.
Op 3 november 1768 kwamen de notabelen, eigenaars en grote pachters samen om de opmeting van de parochie en het samenstellen van een landboek goed te keuren. Het opmeten van alle gronden duurde tot november 1771. Dit is voor Nukerke de allereerste grondige opmeting geweest en de latere metingen steunden grotendeels op dit uitgebreide werk. Latere kaarten zijn bijna kopieën van deze prachtige nauwkeurig gemaakte plannen.
Tijdens de lente van 1772 kregen de eigenaars en pachters dan inzage in de dossiers. Dit werd hen bekend gemaakt, zowel te Ronse, Etikhove, Zulzeke, Melden en Nukerke, zoals dat in die tijd de gewoonte was, nl. na de mis, bij het buitenkomen van de kerk. Het inkijken van de dossiers moest gebeuren "in de vierschaer ter plaetse ordinaire deser prochie". Dit huis was tevens de woonplaats van Urbanus Vander Straeten. De landmeter Bonné hield daar 88 dagen lang zitting om de fouten en onnauwkeurigheden aan te passen en te verbeteren. Indien een eigenaar of pachter een stuk bos, land of weide opnieuw wou laten meten dan zou men de "ermetinge doen ten kost van ongelycke". "Alle de partyen van Land, Bosch en Geweet (=weide) syn gemeten op het midden van de scheetvore soo die actuelyk gebruyckt waeren". De opmeting is gebeurd in "Aelsterse maete wanof 93 roeden doen 100 Nukerkse roeden".
Eind september 1774 was het landboek afgewerkt en op 4 oktober kon iedereen "den voorenstaenden Landboek met de kaerten figurative" inkijken. Opnieuw werd dit bekend gemaakt "op sondagh ten uytkomen van den volcke naerden Goddelyken dienst der misse te Kerkstichelen ordinaeren" met de "hier naervolgende van woorde te woorde". "Men laet een yder weten van wegen Balliu Burgemeester ende schepenen der prochie ende heeren van Melden ende Nukerke dat sy dagh geprefereert hebben op den 4 8br 1774 (= 4 oktober) wesende Dyssendagh toekomende van ten acht uren 's morgens ten huyse van Urbanus Vander Straeten op de plaetse tot Nukerke tot het examineren sluyten ende arresteren den nieuwen Landtboeck met de Kaerten figurative daer toe relatif by dien alle de gonen die daer inne geinteressert syn ofte daer tegen jet weten te seggen dat sy het selve ten voornoemden daege komen te kennen geven in het gemeende ordinaire wethuys alwaert elckere appaisemente sal afgelesen worden de groote kanten ende abonten van elckx proprietyt en gebruyck ende juspectie verleent worden van alle het gone voorders inden voorschreven landtboeck vermelt ende in de kaerten gefigureert op dat de noncomparitie vande absente ende het stilzwygen vande presente gehauden sal wezen voor consent ende men voorts sal procederen met het sluyten ende arresteren van de voorschreven landtboeck ende kaerten figuratieve toirconden greffier desen 28 7bre 1774 (= 8 september) ondert h.a. Desmet. Elck seght het voorts".Dit werd "gepubliceert tot Nukerke op den 2 8br 1774 (= 2 oktober) ter plaetse van oudts gecostuymeert door praetere (= te vergelijken met een veldwachter) onderteeckent S.P. De Dondere." ".... ende midts datter niemant en is gecompareert die daer jegens iet wisten te seggen oft hun hebben geopposeert" is dit boek er nu "omme van nu voortaen ende in toekomende tyden daeraan volle geloove geattribueert te worden soo men naer Rechte en Reden sal vinden te behooren aldus gedaen ende gepasseert ter maeninge van Sr Simoen de Dondere Baillui ende overstaene van Srs Pieter Augustin van Malleghem ende Pieter Vande Putte Burgemeester en schepenen ter adjoinctie van Dheer Hubert Anthone Desmet, greffier"Het landboek bestaat uit twee delen. De totale oppervlakte van de parochie bedroeg "negenhondert negen en vytigh bunderen, dry daghwand en een roede".